Trong khuôn khổ Chương trình giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Liên đoàn HTX Raiffsen, Cộng hòa Liên bang Đức (DGRV) với mục tiêu hỗ trợ góp phần phát triển bền vững, nâng cao vị thế khu vực HTX tại Việt Nam; ngày 04/12/2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Hội thảo đánh giá tình hình thực hiện và triển khai các quy định mới của Luật Hợp tác xã năm 2023 tại tỉnh Bình Phước. Hội thảo do bà Chu Thị Vinh, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì; tham dự Hội thảo có Giám đốc Dự án DGRV tại Việt Nam, Lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND cấp huyện và đại diện các Liên Hiệp HTX, HTX của 5 tỉnh, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và Đồng Nai.

Tại Hội thảo các Đơn vị đã thẳng thắng đánh giá những kết quả đạt được và một số nội dung vướng mắc trong quá trình triển khai Luật Hợp tác xã năm 2012 và Thông tư số 01/2020/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn phân loại và đánh giá hợp tác xã. Qua đánh giá quá trình thực hiện còn một số hạn chế cần được khắc phục như về phía HTX như: chưa nghiêm túc thực hiện theo quy định, gửi báo cáo chậm và chậm cập nhật số liệu, cách thức đánh giá thủ công; bên cạnh đó, về phía cơ quan quản lý nhà nước cũng còn nhiều hạn chế gồm: chưa xây dựng được 01 bộ tiêu chí đánh giá thống nhất cho tất cả lĩnh vực, chưa thống nhất cách thức phân loại HTX, thiếu cơ chế kiểm tra, giám sát, năng lực cán bộ phụ trách chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn; một số địa phương gửi báo cáo chậm về Bộ Kế hoạch và Đầu tư…

Để đảm bảo loại hình kinh tế hợp tác phát triển bền vững, phù hợp điều kiện thực tiễn và hội nhập quốc tế, trong quá trình xây dựng Luật Hợp tác xã năm 2023 các chuyên gia Dự án DGRV đã nghiên cứu đưa kinh nghiệm hoạt động HTX các nước phát triển áp dụng tại Việt Nam, nhằm giảm sự khác biệt của HTX với các loại hình doanh nghiệp khác. Theo đó, Luật Hợp tác xã năm 2023 tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẵng, công bằng cho khu vực kinh tế tập thể; một số điểm mới đáng chú ý như: Để thành lập HTX chỉ cần 5 thành viên (trước đây 7 thành viên), thành lập Liên hiệp HTX từ 3 thành viên HTX (trước đây 5 thành viên HTX), bổ sung việc thành lập Tổ hợp tác vào Luật Hợp tác xã 2023 (trước đây chỉ công nhận tại Luật Dân sự); cho phép nhiều người đại diện HTX, Liên hiệp HTX để đảm bảo quá trình hoạt động không bị gián đoạn (trước đây chỉ có 1 người đại diện pháp luật); bổ sung 2 loại thành viên: Thành viên liên kết góp vốn (nhà đầu tư, người có quan tâm HTX), thành viên liên kết không góp vốn (góp sức vào quá trình sản xuất, sử dụng sản phẩm dịch vụ của HTX); sử dụng vốn đầu tư công để đầu tư các công trình hỗ trợ cho HTX…

Tại Hội thảo, đại diện Cục Kinh tế hợp tác đã phổ biến Luật Hợp tác xã 2023, Nghị định số 92/2024/NĐ-CP ngày 18/7/2024 của Chính phủ về đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; Nghị định số 113/2024/NĐ-CP ngày 12/9/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Hợp tác xã; Thông tư 09/2024/TT-BKHĐT ngày 16/5/2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành biểu mẫu thực hiện thủ tục đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và quy định về nội dung thông tin, việc cập nhật, khai thác và quản lý Hệ thống thông tin quốc gia về hợp tác xã; Thông tư số 71/2024/TT-BTC ngày 07/10/2024 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Thông qua Hội thảo, các đại biểu nắm bắt các thông tin mới về các quy định của pháp luật liên quan đến HTX; đồng thời Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang nghiên cứu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về kinh tế tập thể để vận hành trong thời gian tới, góp phần phát triển lĩnh vực kinh tế tập thể một cách bền vững./.

Bá Thông