1. Tình hình đăng ký thành lập mới

- Về tình hình chung:

Từ ngày 01/01 đến ngày 30/09, cả tỉnh có thêm 5.104 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 32.478,9 tỷ đồng, tăng 32,8% về số doanh nghiệp và tăng 13,5% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2021. Thời gian này, dịch bệnh Covid-19 đã được kiểm soát, Bình Dương đã mở cửa trở lại các hoạt động kinh tế - xã hội, khôi phục sản xuất, kinh doanh, thương mại, dịch vụ trong trạng thái bình thường mới, do đó số lượng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có xu hướng tăng.

Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong 9 tháng đầu năm 2022 đạt 6,363 tỷ đồng, giảm 14,53% so với cùng kỳ năm 2021. Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 9 tháng đầu năm 2022 là 71.699,6 tỷ đồng (tăng 10,1% so với cùng kỳ năm 2021), bao gồm: số vốn đăng ký của doanh nghiệp đăng ký thành lập mới 32.478,9 tỷ đồng và số vốn đăng ký tăng thêm là 44.161 tỷ đồng (tăng 9,6% so với cùng kỳ năm 2021) với 1.245 doanh nghiệp đăng ký tăng vốn.

Lũy kế đến 30/9/2022, toàn tỉnh có 58.713 doanh nghiệp đăng ký hoạt động với số vốn đăng ký là 601.938,7 tỷ đồng.

Theo Kế hoạch chương trình hành động của Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân, tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả của doanh nghiệp nhà nước. Nội dung nêu rõ đến hết năm 2025 Bình Dương đạt 80.000 doanh nghiệp, đến nay đạt 73% số lượng doanh nghiệp trong nước.

- Về tình hình đăng ký theo địa bàn:

Biểu đồ 1: Tình hình đăng ký doanh nghiệp theo địa bàn

- Toàn tỉnh có 7/9 địa bàn ghi nhận sự tăng trưởng cả về số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và mức vốn đăng ký so với cùng kỳ. 2/9 tỉnh có sự tăng trưởng về số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, nhưng có số vốn đăng ký giảm so với cùng kỳ 2021 là huyện Bàu Bàng và huyện Dầu Tiếng.

- Khu vực thành phố Thủ Dầu Một có số lượng doanh nghiệp thành lập mới đạt cao nhất với 1.282 doanh nghiệp (chiếm 25,1% toàn tỉnh) và số vốn đăng ký là 10.543,5 tỷ đồng (chiếm 32,46% toàn tỉnh). Tiếp đó là thành phố Thuận An với 1.088 doanh nghiệp (chiếm 21,3% toàn tỉnh) và số vốn đăng ký là 7.149,3 tỷ đồng (chiếm 22,01% toàn tỉnh).

- Huyện Bắc Tân Uyên là khu vực có số lượng doanh nghiệp thành lập mới và mức vốn đăng ký thấp so với khu vực khác, tuy nhiên lại tăng cao nhất so với cùng kỳ năm 2021, cụ thể: có 97 doanh nghiệp thành lập mới (tăng 49,3% so với cùng kỳ năm trước) và số vốn đăng ký là 639,6 tỷ đồng (tăng 57,8% so với cùng kỳ năm trước).

- Về tình hình đăng ký theo ngành, nghề kinh doanh chính của doanh nghiệp theo nhóm ngành nghề theo quyết định 27/2018/QĐ-TTg.

Biểu đồ 2: Tình hình đăng ký kinh doanh theo nhóm ngành nghề

- Có 03/18 ngành có số lượng doanh nghiệp thành lập mới giảm so với cùng kỳ 9 tháng đầu năm 2021, đặc biệt đáng chú ý là các ngành: Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (giảm 50%); Thông tin và truyền thông (giảm 14,29%).

- Ở xu hướng ngược lại, 14/18 ngành có số lượng doanh nghiệp đăng ký tăng so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, ngành Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội (tăng 188,24%); Cung cấp nước; Hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải (tăng 106,67%); Hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm (tăng 100%)

2. Tình hình doanh nghiệp gặp khó khăn, giải thể, ngừng hoạt động

Biểu đồ 3: Tình hình doanh nghiệp gặp khó khăn, giải thể, ngừng hoạt động

- Số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong 9 tháng đầu năm 2022 là 1.197 doanh nghiệp, tăng 23,27% với cùng kỳ năm 2021. Số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh tiếp tục tăng cao so với cùng kỳ năm 2021 cho thấy sau những khó khăn do dịch bệnh Covid-19 mang lại, sự bất ổn của tình hình kinh tế, chính trị trên thế giới làm cho giá cả hàng hóa, nhiên liệu tăng cao gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Một số lĩnh vực mà các doanh nghiệp đang gặp phải khó khăn có tỷ lệ doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh tăng cao, cụ thể: Bán buôn vật liệu, thiết bị lắp đặt khác trong xây dựng (chiếm 7,69%); Bán buôn chuyên doanh khác chưa được phân vào đâu (chiếm 7,6%); Bán buôn máy móc, thiết bị và phụ tùng máy khác (chiếm 5,18%).  Phân theo địa bàn: thành phố Thuận An có số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh cao nhất (chiếm 25,88% toàn tỉnh), tiếp đến là thành phố Thủ Dầu Một (chiếm 24,27% toàn tỉnh).

- Số doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể trong 9 tháng đầu năm 2022 là 381doanh nghiệp, giảm 0,26% so với cùng kỳ năm 2021. Đa số doanh nghiệp giải thể có thời gian hoạt động ngắn, cụ thể: Số doanh nghiệp đã giải thể có thời gian hoạt động dưới 5 năm là 280 doanh nghiệp (chiếm 73,49%); số doanh nghiệp đã hoàn tất thủ tục giải thể có thời gian hoạt động từ 5 năm đến dưới 10 năm là 74 doanh nghiệp (chiếm 19,69%) và số doanh nghiệp có thời gian hoạt động từ 10 năm trở lên là 26 doanh nghiệp (chiếm 6,82%). Ngành kinh doanh chính có số lượng doanh nghiệp giải thể nhiều nhất thuộc các lĩnh vực bán buôn chuyên doanh khác chưa được phân vào đâu, sản xuất điện, lần lượt chiếm 7,35%, 5,51%.  Phân theo vùng lãnh thổ: thị xã Tân Uyên có số lượng doanh nghiệp giải thể cao nhất (103 doanh nghiệp, chiếm 27% toàn tỉnh), thành phố Thuận An (92 doanh nghiệp, chiếm 24,1% toàn tỉnh). Phân theo quy mô vốn, số lượng doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể ghi nhận tăng tập trung chủ yếu ở quy mô vốn từ 0 – 10 tỷ đồng (chiếm 87,14%). Ở quy mô từ 10 - 20 tỷ đồng (chiếm 4,46%); từ 20 - 50 tỷ đồng (chiếm 6,3%). Ở quy mô vốn trên 50  tỷ đồng (chiếm 2,1%).

- Số lượng doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh là 268 doanh nghiệp, tăng 76,32% so với cùng kỳ năm 2021. Số lượng doanh nghiệp hoạt động trở lại trước thời hạn là 165 doanh nghiệp, tăng 39,83% so với cùng kỳ 2021.

Nhìn chung, các doanh nghiệp tạm ngừng, giải thể là những doanh nghiệp trẻ, quy mô nhỏ. Đây là đối tượng rất dễ chịu tổn thương do tác động tiêu cực từ những cú sốc bên ngoài. Do vậy, trong thời gian tới, để có thể hạn chế số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, bên cạnh việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thì cần đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh.

- Tình hình đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử

Từ đầu năm đến nay đã tiếp nhận 42.724  lượt hồ sơ đăng ký qua mạng điện tử (bao gồm cả lượt thông báo sửa đổi, bổ sung hồ sơ), tăng 41,42% so với cùng kỳ năm 2021.

3. Tình hình hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, khôi phục các hoạt động kinh tế - xã hội trong trạng thái bình thường mới.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư thường xuyên thông tin tuyên truyền các chính sách của Trung ương, của tỉnh về hỗ trợ phục hồi sản xuất kinh doanh sau đại dịch đến các doanh nghiệp và người lao động gặp khó khăn trên trang thông tin điện tử của Sở; đồng thời cung cấp số điện thoại đường dây nóng, hệ thống báo cáo trực tuyến và thường xuyên giữ mối liên lạc qua điện thoại, zalo hoặc qua mail với doanh nghiệp nhằm kịp thời nắm bắt tình hình hoạt động và khó khăn, vướng mắc để tham mưu UBND tỉnh tháo gỡ cho doanh nghiệp.

- Sở chủ động tiếp cận, nắm bắt, tiếp nhận thông tin, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, đồng thời tham mưu UBND tỉnh thành lập và duy trì Tổ công tác hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh của tỉnh và ban hành quy chế phối hợp hoạt động của các thành viên của Tổ theo Quyết định số 2266/QĐ-UBND ngày 30/9/2021 của UBND tỉnh Bình Dương (Tổ công tác 2266), phân công các thành viên thành các nhóm phụ trách địa bàn theo các huyện, thị xã, thành phố và theo các Khu công nghiệp, Cụm công nghiệp.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư thường xuyên, tích cực tham dự các Hội nghị, buổi làm việc với Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các tỉnh thành lân cận và các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp nhằm bàn các giải pháp tháo gỡ khó khăn, khôi phục sản xuất cho doanh nghiệp.

- Sở cũng đã đẩy mạnh, tăng cường công tác tuyên truyền hướng dẫn doanh nghiệp thủ tục đăng ký hoạt động trở lại thông qua các phương tiện thông tin đại chúng giúp doanh nghiệp nắm rõ quy định về thủ tục, nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ để sớm trở lại hoạt động. Đồng thời tập trung cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa và hoàn thiện các thủ tục liên quan đến đầu tư; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án; triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, rút ngắn tối đa thời gian xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp bằng cách bãi bỏ nhiều thủ tục, đơn giản hóa các quy định về điều kiện kinh doanh, hỗ trợ đăng ký kinh doanh qua mạng điện tử, chuyển trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua đường bưu điện, hỗ trợ đăng ký doanh nghiệp tại nhà, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường ứng dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4, đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Đến nay, tỷ lệ hồ sơ đăng ký kinh doanh qua mạng điện tử chiếm trên 97%.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư thường xuyên quán triệt, tập huấn nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ công chức trong việc hỗ trợ, giải quyết thủ tục nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Vận dụng các giải pháp quản lý dựa trên cơ sở đánh giá rủi ro doanh nghiệp, ưu tiên giải quyết sớm cho hoạt động trở lại, sau đó mới xem xét tiến hành kiểm tra tình trạng, điều kiện của doanh nghiệp góp phần đẩy nhanh tốc độ giải quyết thủ tục cho doanh nghiệp, tránh tình trạng ách tắc kéo dài thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ hoạt động trở lại của doanh nghiệp.

- Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công của tỉnh, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp. Đồng thời tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đầu tư; đổi mới phướng thức, giải pháp thu hút đầu tư, cũng cố và phát triển quan hệ đối ngoại nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh nền kinh tế.

4. Nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới.

- Tăng cường tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 12/NQ-HĐND ngày 20/7/2022 của Hội đồng Nhân dân tỉnh trong phạm vi, quyền hạn của Sở. Chủ động, thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình, tâm tư, nguyện vọng cũng như các kiến nghị của doanh nghiệp để kịp thời báo cáo Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong việc thực hiện các chế độ, chính sách cho người dân và doanh nghiệp.

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành và đơn vị có liên quan rà soát đánh giá tác động, ảnh hưởng của dịch bệnh đối với các ngành, các lĩnh vực, các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh để tham mưu UBND tỉnh các giải pháp tháo gỡ khó khăn và thực hiện tốt nhiệm vụ kép vừa phòng, chống dịch có hiệu quả, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện “bình thường mới”.

- Hỗ trợ phục hồi và phát triển doanh nghiệp, thu hút đầu tư hướng tới phát triển bền vững, bảo vệ môi trường. Tiếp tục thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, thu hút đầu tư theo hướng có chọn lọc. Tiếp tục đổi mới, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, công khai, minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, người dân khi liên hệ làm việc.

- Phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục rà soát các công trình, dự án có khả năng thực hiện và giải ngân trong các tháng cuối năm để điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công năm 2022.

- Tổ chức lại Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh Bình Dương thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư để góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng tiếp cận các nguồn lực phát triển cho các tổ chức, doanh nghiệp và đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Dương.

Minh Triết