Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: MPI

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 35 năm đổi mới của đất nước, doanh nghiệp nhà nước (DNNN) luôn được xác định là lực lượng quan trọng của thành phần kinh tế nhà nước, có đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh các doanh nghiệp trên thế giới đang chuyển đổi mạnh mẽ để nắm bắt các cơ hội, thích ứng với xu hướng cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, phát triển xanh và bền vững, việc nhìn nhận, đánh giá về vị trí, vai trò của DNNN để xác định rõ các giải pháp nhằm huy động nguồn lực, khai thác hiệu quả các tiềm năng của DNNN đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội là vô cùng cần thiết.

Đến hết năm 2020, Việt Nam còn khoảng gần 500 doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và gần 200 doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối. Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn đang tập trung hoạt động trong một số ngành, lĩnh vực: quốc phòng an ninh; nông, lâm nghiệp và công trình thủy lợi; Hoạt động xổ số… Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn chủ yếu hoạt động trong các ngành: Nông lâm, kết cấu hạ tầng cảng biển, giao thông và sản xuất kinh doanh, hoạt động công ích.

Các ý kiến tại Hội nghị khẳng định, phải nâng cao hiệu quả hoạt động của các DNNN. Nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới là tăng đầu tư, tăng đổi mới sáng tạo và áp dụng khoa học công nghệ, nâng cao hiệu quả hoạt động để DNNN thực hiện vai trò mở đường, dẫn dắt. Xác định rõ ngành, lĩnh vực then chốt cần có sự hiện diện của DNNN phù hợp với định hướng phát triển bền vững của đất nước (như năng lượng tái tạo, công nghiệp công nghệ cao, kết cấu hạ tầng quan trọng của quốc gia…). Đồng thời chỉ ra những việc làm được, chưa làm được, các khó khăn, vướng mắc cũng như kiến nghị các giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế nhà nước.

Các ý kiến cũng bày tỏ thống nhất cao với nội dung Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và dự thảo Nghị quyết về tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động nhằm huy động nguồn lực của doanh nghiệp nhà nước trong phát triển kinh tế - xã hội với các giải pháp về cải cách thể chế, tạo môi trường, đảm bảo quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Đường hướng đã rõ, nhiều chính sách đã được ban hành, đặc biệt là Nghị Quyết số 12-NQ/TW, Hội nghị Trung ương 5, Ban chấp hành Trung ương khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, nhưng điều quan trọng nhất là triển khai thực hiện.

Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh cho rằng, khi Nghị quyết được ban hành sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng, cơ sở để các DNNN mạnh dạn, quyết tâm đầu tư vào các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội nói chung, tăng năng lực sản xuất, góp phần thực hiện thành công Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã được ban hành. Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tiếp tục tập trung chỉ đạo các tổng đoàn, tổng công ty thực hiện các nhiệm vụ đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng đối với các dự án lớn, đáp ứng nhu cầu phát triển của nền kinh tế.

Bí thư Đảng ủy khối doanh nghiệp các cơ quan Trung ương Nguyễn Long Hải nhấn mạnh, thời gian qua có nhiều chủ trương, chính sách đối với DNNN. Đồng thời tin tưởng rằng, Hội nghị sẽ tạo làn gió mới, khích lệ tinh thần để DNNN phát huy vai trò của mình trong thời gian tới. Đảng ủy khối sẽ tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt quy định của các cấp đối với hoạt động của doanh nghiệp trong khối.

Thực tiễn cho thấy, các quy định đã hoàn thiện, sát với thực tiễn, nhất thể hóa cao; chức năng nhiệm vụ của tổ chức Đảng trong từng loại hình doanh nghiệp đã được hoàn thiện. Phương thức lãnh đạo của Đảng, trong doanh nghiệp đã được sửa đổi. Trong thời gian tới tiếp tục tham mưu, đề xuất để giải quyết việc vừa đảm bảo phát huy vai trò của Đảng đối với doanh nghiệp, thúc đẩy tạo động lực, đóng góp cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính kết luận Hội nghị. Ảnh: MPI

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, chất lượng, nói lên được suy nghĩ, trăn trở, cảm xúc, mong muốn đối với DNNN; đánh giá cao sự chuẩn bị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, báo cáo đã được lấy ý kiến các doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà quản lý. Mục đích Hội nghị được thể hiện trong chủ đề và được thống nhất cao nhưng điều quan trọng là biến thành thực tiễn và tạo ra sản phẩm cụ thể, để đất nước, Nhân dân được hưởng lợi. Báo cáo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình bày đã đưa ra 4 kết quả được, 6 chưa được, 5 nguyên nhân, 4 bài học và 8 định hướng và được các đại biểu tán thành.

Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp cùng các cơ quan liên quan tiếp thu ý kiến hoàn thiện báo cáo và dự thảo Nghị quyết để trình Chính phủ ban hành nhằm tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả DNNN trong thời gian tới.

Trong thời gian tới, DNNN phải góp phần đắc lực hiệu quả vào xây dựng thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, dựa trên mối quan hệ giữa Nhà nước và doanh nghiệp; góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, hội nhập sâu rộng, thực chất và hiệu quả, dựa vào nguồn lực bên trong và bên ngoài, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm cân đối lớn; đóng vai trò tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, vai trò dẫn dắt, tăng năng suất lao động; góp phần xây dựng văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, văn hóa doanh nghiệp, nâng cao đời sống tính thần, vật chất cho người lao động.

Đặc biệt, phải kế thừa, phát huy những kết quả đạt được, tạo ra bước phát triển tích cực, nhanh bền vững, tạo ra đột phá, tiên phong, đầu tư khoa học công nghệ, xây dựng thương hiệu, tăng năng suất lao động, tạo cạnh tranh và đóng góp nhiều hơn cho ngân sách; nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người lao động, năm sau phải cao hơn năm trước.

Ảnh: MPI

Đồng tình với các giải pháp được Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu, Thủ tướng đề nghị, trong thời gian tới, DNNN cần phải chung tay xây dựng hệ sinh thái phát triển doanh nghiệp; cơ quan quản lý nhà nước, địa phương, các doanh và từng cá nhân với vị trí vai trò của mình cùng chung tay xây dựng môi trường lành mạnh, cạnh tranh, bình đẳng, trách nhiệm, nghĩa tình, nhân văn, hiệu quả và không tham nhũng, phù hợp với nền kinh tế, bản sắc văn hóa. Nâng cao hơn nữa vai trò của DNNN trong xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, có khát vọng, quyết tâm cao hơn để trong thực hiện sứ mệnh của mình; tập trung tháo gỡ thể chế, cơ chế chính sách. Tăng cường phân cấp, phân quyền mạnh mẽ để nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính chủ động, tự chủ của doanh nghiệp; phân bổ nguồn lực và có công cụ để kiểm soát.

Chính phủ mong muốn qua Hội nghị này, DNNN sẽ có thêm động lực, cảm hứng, năng lượng để thực hiện tốt hơn nữa vai trò, sứ mệnh của mình./.